Γράφει η Γιούλη Ηλιοπούλου
Συνέντευξη με την Αντιδήμαρχο Παιδείας, Κοινωνικής Πολιτικής, Προσχολικής Αγωγής και Ισότητας Δήμου Περιστερίου, Μαίρη Τσιώτα-Μάρκου
Δεν είναι πολλοί οι άνθρωποι οι οποίοι, όπου και αν βρίσκονται, σε όποια περίσταση, σε όποιο μετερίζι, δρουν ευσυνείδητα, με θέληση, όραμα, υπομονή, σχέδιο, στόχους και εν τέλει αποτελεσματικά. Τείνω να συμφωνήσω ότι σε όλα τα παραπάνω προστίθεται μια ουσιώδης παράμετρος που δρα ως καταλύτης και προεξοφλεί –συνήθως- το θετικό αποτέλεσμα. Αυτή είναι η αγάπη για ό,τι κάνουν. Ειλικρινής αγάπη και θέληση να τα καταφέρουν. Μια τέτοια περίπτωση είναι η κ. Μαίρη Τσιώτα. Και δεν το γράφω μεροληπτικά (για κάποιον λόγο) ή «ελαφρά τη καρδία». Συζητώντας κατά καιρούς, για τις ανάγκες της δημοσιογραφίας, με πάρα πολλά «δημόσια» πρόσωπα, με πρόσωπα σε υπεύθυνες θέσεις, μπορείς πλέον να διακρίνεις την αληθινή αγάπη για το καθήκον, τη γνώση και την ουσιαστική προσφορά.
Συναντήθηκα μαζί της στο γραφείο της, όπου μάλλον είναι και το δεύτερο «σπίτι» της, για μια κουβέντα εφ’ όλης της ύλης, σχετική με τις δράσεις και την αμέτρητη αρωγή στους πολίτες της πόλης μας από την Κοινωνική Υπηρεσία του δήμου Περιστερίου, της οποίας η κ. Τσιώτα ηγείται.
Ξεκινήσαμε με μια γενική, εμπεριστατωμένη παρουσίαση των δράσεων της Κοινωνικής Υπηρεσίας, τις οποίες με περηφάνια η Αντιδήμαρχος μου παρουσίασε.
«Η κοινωνική μέριμνα στον δήμο μας έχει μια τεράστια ομπρέλα που καλύπτει ένα σωρό δραστηριότητες για ό,τι αφορά τον άνθρωπο και την οικογένεια. Σε όλες τις εκφάνσεις της καθημερινότητάς του, της ζωής του, των σχέσεών του με τους άλλους ανθρώπους, αρχής γενομένης με τα σχολεία μέχρι και την οικογένεια. Οι δράσεις αφορούν πολλές κατηγορίες συμπολιτών μας. Άλλοι γιατί έχουν ανάγκη μην μπορώντας να εξασφαλίσουν το καθημερινό προς το ζην σε τρόφιμα, άλλοι γιατί έχουν ανάγκη από το κοινωνικό φαρμακείο, όπου και εκεί γίνεται μια σπουδαία δουλειά, μια γέφυρα αλληλεγγύης. Υπάρχει το κοινωνικό μαγειρείο, από το οποίο άτομα παίρνουν καθημερινά φαγητό γιατί δεν μπορούν να μαγειρέψουν, στο οποίο συνδράμει ένα τεράστιο δίκτυο εθελοντών που πηγαίνει το φαγητό στο σπίτι των ανθρώπων αυτών κάθε μέρα, 365 ημέρες τον χρόνο, χωρίς καμία εξαίρεση. Βασικός χορηγός μας είναι ο ΣΚΛΑΒΕΝΙΤΗΣ, που μας δίνει τα πακεταρισμένα φαγητά που διαθέτει και στα καταστήματά του. Δίνουμε επίσης ψωμί φρέσκο καθημερινά από φούρνους της πόλης μας, και εδώ οφείλω να ευχαριστήσω τους πάντες, γιατί, όπως είπαμε, αυτό είναι μια τεράστια γέφυρα που γίνεται εθελοντικά και από προσφορές, όχι για το γεγονός ότι ο δήμος δεν έχει να διαθέσει κάποια κονδύλια, όσο γιατί η κοινωνική αλληλεγγύη είναι και προσωπική προσφορά, μιας και ο καθένας θεωρεί ότι με την προσφορά του αυτή βάζει ένα βοτσαλάκι, συμβάλλει στο κοινό καλό. Και έχουμε πάρα πολλούς χορηγούς.
-Πόσες οικογένειες ωφελούνται από αυτές τις δράσεις;
Αυτή τη στιγμή έχουμε 400 οικογένειες (μονογονεϊκές κλπ) που παίρνουν από το κοινωνικό παντοπωλείο πράγματα μια φορά το μήνα και 200-250 περίπου μερίδες φαγητού που μοιράζονται καθημερινά. Είναι επίσης αυτοί που παίρνουν και φάρμακα από το κοινωνικό φαρμακείο. Όπου γενικά υπάρχει ανάγκη υπάρχει και η αρωγή του δήμου. Βεβαίως έχουμε μετά τις ειδικές κατηγορίες, τα πρωτότυπα σχέδια και δράσεις του δήμου, όπως το «ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΜΕΡΑ ΔΙΠΛΑ ΤΟΥΣ», στο οποίο στις οικογένειες που ετοιμάζονται να φέρουν παιδιά στον κόσμο μέχρι το τέλος του πρώτους έτους του παιδιού, παρέχονται δωρεάν όλα όσα χρειάζονται για να φροντίσουν τα νεογέννητα παιδιά τους (βρεφικά κρεβατάκια, παιδικά καροτσάκια, βρεφικό γάλα, βρεφικές πάνες, βρεφικά λευκά είδη, παιχνίδια κλπ) και επίσης ρούχα για τα μεγαλύτερα αδέλφια τους.
Μια άλλη δράση είναι η προστασία των φοιτητών που έχουν περάσει στην επαρχία και δεν μπορούν να ανταποκριθούν στα έξοδα. Ένα πακέτο μηνιαίως στέλνεται από τον δήμο Περιστερίου με είδη πρώτης ανάγκης, μη αναλώσιμα, που βοηθούν λίγο τα παιδιά να εξοικονομήσουν το εισόδημά τους. Να πω επίσης ότι φέτος για πρώτη φορά βραβεύσαμε μέσω χορηγών τρεις αριστούχους φοιτητές, με επιταγές των 1000 ευρώ, ως μια επιβράβευση για την προσπάθειά τους.
-Μιλήστε μας για τα «ενδότερα» της Κοινωνικής Υπηρεσίας, για τις υπόλοιπες, πιο «αφανείς» υπηρεσίες (όπως π.χ. ψυχολογική- ψυχική υποστήριξη στους ανθρώπους που την έχουν ανάγκη ή σε αδύναμες κοινωνικές ομάδες).
Υπάρχει το Κέντρο Κοινότητος, μια δομή της Κοινωνικής υπηρεσίας που είναι χρηματοδοτούμενη από το ΕΣΠΑ και βοηθά όποιον δεν μπορεί να καταφέρει στην καθημερινότητά του πράγματα όπως η διεκπεραίωση χαρτιών, αιτήσεις συντάξεων, συντάξεων αναπηρίας, τα πάντα. Έχουμε προγράμματα όπως το πρόγραμμα «Στέγαση και Εργασία για τους αστέγους», στο οποίο οι ωφελούμενοι υπάγονται (παρουσιάζοντας βέβαια τα απαραίτητα δικαιολογητικά) και τους βοηθάμε να βρουν δουλειά και συγχρόνως να νοικιάσουν ένα σπίτι για τρία χρόνια δωρεάν. Βέβαια, εδώ υπάρχει ένα μικρό πρόβλημα γιατί δεν υπάρχουν πολλά διαθέσιμα σπίτια και παρατηρείται καθυστέρηση. Έχουμε επίσης το «Συμβουλευτικό Κέντρο Γυναικών» που εξυπηρετεί καθημερινά, με 4 επιστήμονες, όχι μόνο δημότες και κυρίως δημότισσες Περιστερίου αλλά και άλλων δήμων. Ειδικά όταν εμφανίζεται κάτι έκτακτο και επείγον, λειτουργεί σε επικοινωνία και συνεργασία με ένα από τα 40 και πλέον συμβουλευτικά κέντρα που υπάρχουν, μαζί με 16 ξενώνες, για την άμεση αντιμετώπιση του συμβάντος. Τέτοιες καταστάσεις μπορεί να αφορούν ενδοοικογενειακή βία και έχουμε την αμεσότητα παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών, με ψυχολόγο και νομικό, για παροχή συμβουλών και καθοδήγηση. Επιπλέον έχει ιδρυθεί μια επιτροπή που ασχολείται με την ενδοσχολική βία και κάθε πρόβλημα που ανακύπτει μέσα στα σχολεία ανακοινώνεται στους ειδικούς μας και γίνεται η αντίστοιχη έρευνα και συμβουλευτική. Να επισημάνω ότι έχουμε νομική και ψυχολογική υποστήριξη στους θύτες και όχι στα θύματα, κάτι που είναι πρωτοποριακό και είμαστε ο μοναδικός δήμος σε όλη την Αττική που το κάνει αυτό. Είναι πολύ ουσιώδες, γιατί παρακολουθούνται οι θύτες για τις συμπεριφορές τους και γίνονται συνεδρίες για τους θύτες. Γενικά άνθρωποι που ζουν κάτω από το φάσμα της φτώχειας και των ψυχικών παθήσεων, μοναχικοί άνθρωποι άρρωστοι, που δεν έχουν κανέναν, καταστάσεις τραγικές, αντιμετωπίζονται από τη δική μας υπηρεσία, προσπαθούμε να κάνουμε το καλύτερο δυνατό και νομίζω ότι το καταφέρνουμε.
-Βλέπετε κάποια διαφοροποίηση σε σχέση με τις καταστάσεις που καλείστε να αντιμετωπίσετε, σε σύγκριση με το παρελθόν;
Το ανέφερα και στην πρόσφατη εκδήλωση του δήμου για την Ισότητα (Σ.Σ: Διαβάστε για αυτήν στις άλλες σελίδες της εφημερίδας μας), έχουν διαφοροποιηθεί οι ανάγκες της κοινωνίας σε σχέση με την παροχή της κοινωνικής υπηρεσίας. Δηλαδή, το 2010, που έκανε ο δήμαρχος το Κοινωνικό Παντοπωλείο πρώτα από όλους, υπήρχε η ανάγκη για φαγητό. Από τον Covid και μετά, έχουν αυξηθεί ραγδαία τα περιστατικά που χρειάζονται ψυχική υποστήριξη και διαμεσολάβηση, ποινική ή άλλου τύπου. Έχουν αλλάξει οι προτεραιότητες και η συμπεριφορά των ανθρώπων. Λείπει πλέον η ευγένεια και κυριαρχεί η αδιαφορία και ο ωχαδερφισμός. Παλιά κανένας στη γειτονιά δεν θα άφηνε τον διπλανό του να μείνει χωρίς φαγητό ή επικοινωνία, σήμερα κυριαρχεί η αδιαφορία και η απομόνωση.
-Θα μπορούσαμε να επισημάνουμε περιπτώσεις που αντιμετωπίζει η Κοινωνική υπηρεσία πιο συχνά; (π.χ. είναι η ενδοοικογενειακή βία, κακοποιημένες γυναίκες η σχολική βία;)
Τα αντιμετωπίζουμε όλα, δεν μπορώ να διακρίνω κάποια περίπτωση ως πιο συχνή. Συμβαίνουν, δυστυχώς, όλα και η Κοινωνική υπηρεσία καλείται να παρέμβει σε ποικίλες περιστάσεις με όποιον τρόπο μπορεί καλύτερα.
-Είναι ανοιχτή και δεκτική η κοινωνία στην παροχή βοήθειας; (Για παράδειγμα, οι γονείς, τα παιδιά των οποίων κατηγορούνται για σχολική βία;). Εύκολα ο πολίτης απευθύνεται στις κοινωνικές υπηρεσίες ή υπάρχουν ταμπού που αποτρέπουν κάποιον από την αναζήτηση βοήθειας;
Όχι, είναι πολύ δύσκολες καταστάσεις. Εν προκειμένω, σχετικά με τους γονείς μαθητών, έχει γενικά αλλάξει η φιλοσοφία. Ενώ σε προηγούμενες δεκαετίες ο γονιός έδινε στον δάσκαλο την προτεραιότητα στο δίκιο, τώρα, σύμφωνα με στατιστικά, στα 100 παιδιά που φωνάζουν τους γονείς τους στο σχολείο, οι 80 κατηγορούν τον δάσκαλο και οι 20 δεν πάνε καθόλου. Δεν είναι τυχαίο ότι έχουμε πληθώρα τέτοιων περιστατικών. Σχετικά πάλι, με τα θέματα ενδοοικογενειακής βίας, δεν είναι μόνο «ταμπού» αλλά υπάρχει συχνά πρόβλημα μια γυναίκα να καταλάβει τη σοβαρότητα της κατάστασης όταν π.χ. τη χτυπήσει ο σύντροφός της ή ο άντρας της θεωρεί ότι είναι κάτι περαστικό, ότι δεν θα ξανασυμβεί. Πολλές φορές νομίζει ότι φταίει και εκείνη και η κατάσταση διαιωνίζεται.
-Υπάρχει συνεργασία του δήμου με άλλους φορείς παροχής κοινωνικών υπηρεσιών;
Βέβαια. Εκτός των άλλων (π.χ. το κέντρο «Θάλπος») έχουμε συνάψει πρόσφατη συνεργασία με έναν νέο φορέα που ασχολείται με παιδιά και ενήλικες με νοητική στέρηση, μέσω προγραμματικής σύμβασης για κοινές δράσεις με το «Κέντρο Εφήβου και Παιδιού». Και έχουμε στα σκαριά πολλά ακόμα.
-Άλλες δράσεις που μελλοντικά σχεδιάζει η Κοινωνική Υπηρεσία;
Στο νέο ΕΣΠΑ που «τρέχει» τώρα έχουμε υποβάλει ένα πλήρες πρόγραμμα, μια πλήρη πρόταση που περιλαμβάνει ό,τι μπορεί να διανοηθεί κανείς στην ψυχική υποστήριξη αλλά και τη δημιουργία Κέντρου ALZHEIMER και πολλά άλλα παρεμφερή. Θα τα δείτε, με το καλό, όταν ολοκληρωθούν.
-Στην κοινωνία του Περιστερίου, θα μπορούσατε να εντοπίστε κάτι ιδιαίτερα αρνητικό ως χαρακτηριστικό; Π.χ. σχολική βία, παραβατικότητα ή άλλα.
Δεν μπορώ να εντοπίσω κάτι σε μεγάλο βαθμό. Η κοινωνία του Περιστερίου είναι η κοινωνία μιας μεσοαστικής πόλης, μιας πόλης που ήταν πολύ χαμηλά τα εισοδήματά της πριν από 25 με 30 χρόνια, η γενιά η δική μας όμως έκανε τεράστια βήματα, με αποτέλεσμα και το εισόδημα να αυξηθεί αλλά και το κοινωνικό επίπεδο να παρουσιάζεται πια εντελώς διαφορετικό. Τα παιδιά μας όλα σπούδασαν, το επίπεδο ζωής βελτιώθηκε και θεωρώ ότι με την ανάπτυξη που έχει γίνει τα τελευταία χρόνια και μάλιστα στα κοινωνικά θέματα που έκανε ο Ανδρέας Παχατουρίδης είναι μια πόλη «κόσμημα». Πολύ σημαντικό είναι επίσης ότι δεν είμαστε μια απρόσωπη πόλη, αλλά μια πόλη που γνωρίζει ο ένας τον άλλον. Παρόλο που είμαστε 300.000, έχουμε όλοι αποκτήσει μια ταυτότητα και αυτό διαφέρει από τις υπόλοιπες μεγαλουπόλεις. Ό,τι γίνεται, γίνεται με ψυχή και διαπερνά και την κοινωνία. Δεν είναι τυχαίο ότι έχουμε τόσο μεγάλο δίκτυο εθελοντών. Από τις γυναίκες που μαγειρεύουν στις εκκλησίες, ως τους εθελοντές που συμμετέχουν σε κάθε κοινωνική δράση.
-Θα κλείσω με μια προσωπική ερώτηση. Έχετε θητεύσει αποτελεσματικά, με πολύ αξιόλογο έργο, σε πάρα πολλές θέσεις του δήμου Περιστερίου. Ποιος τομέας σας άρεσε περισσότερο;
Κοιτώντας πίσω στον χρόνο, θα πω πως ό,τι έκανα, το έκανα με μεράκι. Οι παρουσίες μου ήταν μακρόπνοες, όπως και κάποιων άλλων συναδέλφων. Είχα 15 χρόνια τον τομέα του Πολιτισμού. Ήταν ένα απίστευτο «ταξίδι». Από το 2004 με τους Ολυμπιακούς Αγώνες μέχρι και το 2019. Τότε έγιναν σπουδαία έργα, όπως το Δημοτικό Πανεπιστήμιο, η Βιβλιοθήκη, τα Εργαστήρια και πάρα πολλές δραστηριότητες. Είχα μετά την Τεχνική Υπηρεσία και επί θητείας μου έγιναν μεγάλα έργα όπως οι Σταθμοί του Μετρό, αποπερατώθηκε το Δημαρχείο, το Κολυμβητήριο, το Βιοκλιματικό Πάρκο, όχι γιατί ήμουν εγώ, αλλά γιατί έτυχε να είμαι εγώ σε αυτό το πόστο, επειδή ο δήμαρχος με εμπιστεύθηκε και με επέλεξε. Να ξέρετε πως για ό,τι γίνεται στην πόλη μας ο δήμαρχος είναι ένας ηγέτης που κυνηγά τα πάντα μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια. Μετά πήγα στον Τομέα του Περιβάλλοντος, ο οποίος με γοήτευσε σε τεράστιο βαθμό. «Φανατίστηκα» με τα θέματα πρασίνου, ανακύκλωσης, καθαριότητας, συστηματοποίησης του δήμου, του μηχανολογικού εξοπλισμού, ήταν μια επίσης απίστευτη εμπειρία. Το 2024 ο δήμαρχος μου έκανε την τιμή να μου δώσει την Κοινωνική Υπηρεσία, τους Βρεφονηπιακούς Σταθμούς και τα Έσοδα. Η σημερινή αλλαγή (της Παιδείας) επίσης με μαγεύει, γιατί με τα σχολεία μπορώ να κάνω οτιδήποτε, και πολιτισμό και περιβάλλον και τα πάντα. Σημασία έχει ότι όπου και να πήγα, αγάπησα αυτό που έκανα. Βέβαια για εμάς που βρισκόμαστε δίπλα στον δήμαρχο Ανδρέα Παχατουρίδη ξέρουμε ότι πρέπει να «καταθέτεις ψυχή» γιατί πρώτα την καταθέτει ο ίδιος. Είναι παντού, όλη την ημέρα στον δρόμο, να φροντίζει τις υποθέσεις του δήμου. Δεν θέλεις να κάνεις κάτι λιγότερο, είναι μια έμπνευση και παράδειγμα για όλους μας.
