Του Κρίτωνα Αρσένη
Ο δήμος Περιστερίου βρίσκεται στο «κόκκινο», σύμφωνα με ευρωπαϊκούς δείκτες οι οποίοι αποτύπωσαν πρόσφατα τον βαθμό έκθεσής του σε μελλοντικούς φυσικούς κινδύνους. Στις αμέσως επόμενες δεκαετίες και μέχρι το τέλος του 21ου αιώνα, οι κάτοικοι της περιοχής θα έρχονται ολοένα και συχνότερα αντιμέτωποι με πλημμυρικά φαινόμενα, με φαινόμενα έντονης δυσφορίας που προκαλούν οι καύσωνες, με υπερβάσεις των ατμοσφαιρικών ρίπων και με αυξημένη κατανάλωση ηλεκτρισμού για ψύξη.
Τα στοιχεία προέκυψαν από την ολοκλήρωση του έργου LIFE URBANPROOF (χρηματοδοτήθηκε από το πρόγραμμα Life της Ε.Ε.) το οποίο αξιολόγησε με επιστημονικά κριτήρια, εργαλεία και δείκτες, τις αναμενόμενες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής σε τρεις αστικές περιοχές της Ένωσης (Ρέτζιο Εμίλια-Ιταλία, Περιστέρι-Ελλάδα, Στρόβολος & Λακατάμια-Κύπρος) με κοινά εν πολλοίς χαρακτηριστικά όπως: η πυκνή αστική δόμηση, οι χώροι πρασίνου, η ύπαρξη βιομηχανικών είτε βιοτεχνικών ζωνών, τα αποθέματα νερού κ.α.
Λαμβάνοντας υπόψη έξι χαρακτηριστικούς δείκτες επικινδυνότητας η τρωτότητα του δήμου Περιστερίου είναι μακράν η μεγαλύτερη.
Πιο αναλυτικά, για την εκτίμηση των πλημμυρικών φαινομένων χαρτογραφήθηκαν οι ζώνες επικινδυνότητας, οι περιοχές δηλαδή με χαμηλό υψόμετρο δίπλα σε ποταμούς και οι σχετικοί συντελεστές απορροής, ενώ η πληθυσμιακή πυκνότητα και οι κρίσιμες υποδομές ελήφθησαν υπ’ όψη για να αποδώσουν τη συνολική έκθεση. Το σχετικό συμπέρασμα είναι ότι το 1/3 του δήμου Περιστερίου στα ΝΑ, κινδυνεύει λόγω του Κηφισού να βρεθεί ολόκληρο κάτω από νερό.
Για τον υπολογισμό της ανθρώπινης δυσφορίας σε υψηλές θερμοκρασίες χρησιμοποιήθηκε ο δείκτης HUMIDEX ο οποίος αντανακλά τις επιπτώσεις στην υγεία, συμπεριλαμβανομένης της πυκνότητας του πληθυσμού ώστε να εκφράσει τον βαθμό έκθεσής του. Οι κόκκινες ενδείξεις για το Περιστέρι ξεπερνούν με διαφορά τα υπόλοιπα δείγματα.
Για την εκτίμηση της κατανάλωσης ηλεκτρισμού για ψύξη, χρησιμοποιήθηκε ο αριθμός ημερών με υψηλή ζήτηση ηλεκτρισμού (CDD) λαμβάνοντας ξανά υπόψη την πυκνότητα πληθυσμού. Κι εδώ η πρωτιά του Περιστερίου είναι εμφανέστατη
Οι εκτιμήσεις των υπερβάσεων του όζοντος αφορούν τα επίπεδα του αερίου που ξεπερνούν την οριακή τιμή για την προστασία της ανθρώπινης υγείας (120μg/m3), ενώ η πυκνότητα πληθυσμού μπήκε στην εξίσωση για να εκφράσει και πάλι την υψηλή του έκθεση. Η απειλή για το Περιστέρι είναι και πάλι η μεγαλύτερη.
Για την αποτύπωση του κινδύνου περιαστικών πυρκαγιών, χρησιμοποιήθηκε ο εκτιμώμενος αριθμός ημερών με Δείκτη Επικινδυνότητας Πυρκαγιάς (FWI) μαζί με την κλίση του εδάφους, τον προσανατολισμό και την ευφλεκτότητα. Με δεδομένο το λιγοστό περιαστικό πράσινο που διαθέτει ο δήμος, υπάρχει κίνδυνος μόνο σ’ ένα μικρό του τμήμα στα ΒΔ.
Για την επάρκεια του νερού των παραπάνω αστικών περιοχών, χρησιμοποιήθηκε ένα εύρος δεικτών, όπως ο δείκτης Εκμετάλλευσης υδάτινων πόρων και οι τυποποιημένοι δείκτες Βροχόπτωσης και Εξατμισοδιαπνοής. Η αξιολόγηση επεκτάθηκε και στα υδάτινα σώματα που τροφοδοτούν με πόσιμο νερό τους δήμους του έργου. Τα αποτελέσματα για το Περιστέρι κάνουν λόγο για μέτριους κινδύνους έλλειψης νερού.
Όμως εάν δεν πρασινίσουν οι δρόμοι και οι γειτονιές της Δυτικής Αθήνας με γενναία προγράμματα δενδροφυτεύσεων το μέλλον δεν είναι ευοίωνο. Γνωρίζουμε τι θα γίνει αν δεν το κάνουμε. Τώρα δεν έχουμε δικαιολογία να μην το κάνουμε. Κάθε δέντρο μετρά.
Περισσότερο πράσινο σημαίνει φιλτράρισμα των ατμοσφαιρικών ρίπων όλο το χρόνο και μετριασμό κινδύνων από τους αυξανόμενους σε διάρκεια και συχνότητα καύσωνες.
Θα πρέπει επίσης να ξαναδούμε την κοίτη του Κηφισού με μια εντελώς νέα προοπτική διαμετρικά αντίθετη από εκείνη που την μετέτρεψε κάποτε σε βιομηχανική ζώνη και σήμερα σε εγκιβωτισμό και… εθνική οδό. Χρειαζόμαστε τον Κηφισό σύμμαχο στον αγώνα της Δυτικής Αθήνας απέναντι στην καλπάζουσα κλιματική κρίση. Πρέπει να βάλουμε στο τραπέζι την σταδιακή αποκατάσταση του Κηφισού σε ανοικτό ποταμό και ζώνη πρασίνου, όπως συζητά το κέντρο της Αθήνας για τον Ιλισό.
